Cannabis wordt al lang in verband gebracht met psychose. Negatieve argumenten maken grote krantenkoppen. Maar is dat wel terecht? Als we de gegevens op een rijtje zetten, is het allemaal niet zo zwart-wit. Onderzoek van cannabis en cannabinoïden heeft twee gezichten: er zijn de langetermijnstudies bij cannabisgebruikers en er zijn de laboratoriumstudies op proefdieren met synthetische of geïsoleerde cannabinoïden.
Psychose is vooral bekend bij schizofrenie (niet te verwarren met dissociatieve identiteitsstoornis) en bij alcoholvergiftiging (delirium). De samenhang in het denken, de relatie tussen waarneming, gedachten en emoties is in ernstige mate verstoord [1]
Symptomen en medicatie
Een psychose (schizofrenie) kan plots opduiken of langzaam evolueren. Kenmerken zijn hallucinaties, veranderingen in reacties op de omgeving, concentratie- en aandachtproblemen, verward taalgebruik, problemen met objectieven en vooruitzichten, geheugenproblemen, repetitieve bewegingen en doelloos gedrag. Gebruikelijke medicijnen zijn antipsychotica (Amisulpride, Clozapine, Halopéridol, Diazepam). Ze werken goed tegen waanvoorstellingen en hallucinaties bij schizofrenie maar hebben een brede waaier aan negatieve bijwerkingen. Uit diverse studies blijkt dat CBD in veel gevallen even goed werkt maar zonder de negatieve bijwerkingen. CBD kan een aantal van die bijwerkingen behandelen en het evenwicht herstellen, zonder verzwakking van de motorische functies te veroorzaken [2].
Studies
Australische wetenschappers zochten uit waarom veel schizofreniepatiënten cannabis gebruiken. Blijkt dat ze dat doen “om de symptomen van hun ziekte onder controle te houden, om zich normaal te voelen. Ze gebruiken het voor de waarneembare verbetering van hun cognitieve functies, voor de vermindering van psychologische pijn en voor een verhoogde energie.” [3]. Tegenstanders (om welke reden ook) zien cannabis dan weer als oorzaak van psychose, maar in 2007 kwamen Britse wetenschappers tot het besluit dat cannabis geen schizofrenieachtige psychose veroorzaakt [4]. “Een door cannabis geïnduceerde psychose kan een vroeg teken zijn van schizofrenie maar is geen afzonderlijke klinische entiteit. De zogenaamde cannabis geïnduceerde psychose en schizofrenie zijn één en dezelfde stoornis. De onderzochte personen zouden schizofrenie ontwikkeld hebben met of zonder cannabis,” concludeert dr. Mikkel Arendt in 2008 na onderzoek van 7.000 psychosedossiers. Een ander probleem met cannabis- en psychoseonderzoek, is de combinatie van cannabisgebruik met andere middelen zoals alcohol, medicijnen, enz [5].
Vooral THC wordt in verband gebracht met psychose. CBD wordt dan weer als antipsychotisch middel vernoemd. En die werking is aangetoond. De Verenigde Staten, vertegenwoordigd door NIDA, patenteerden CBD als neuroprotector en antioxidant al in 2003 [6].
In 2014 stelde prof. Raphael Mechoulam dat de niet psychoactieve cannabidiol “een ideale behandeling is voor schizofrenie”. Een recente studie van de universiteit van Wollongong (Australië) bevestigt dit maar de studiemethoden verschillen. Muizen kregen synthetische THC (Marinol) ingespoten om schizofrenie te induceren. Daarna kregen ze CBD ingespoten. De resultaten verschenen in Nature: “We stelden vast dat CBD de goede werking kan herstellen van onder andere de geheugencapaciteiten.” [7]
Diezelfde universiteit publiceerde in 2017 een gedetailleerd overzicht van 27 voorafgaande studies. Doel van het systematisch overzicht was het evalueren van preklinische en klinische literatuur over de werking van CBD in het cognitieve domein, relevant aan schizofrenie. “Hieruit concludeerden we dat CBD het leren en het geheugen niet bevordert bij gezonde personen maar wel in gevallen van ziekten die geassocieerd worden met cognitieve verzwakking, zoals Alzheimer, neurologische en ontstekingstoornissen”, zei Dr. Katrina Green, projectleidster. “CBD beschermt de zenuwen en kan de cognitieve verzwakking verminderen die geassocieerd is met gebruik van THC.” De bevindingen suggereren dat CBD sommige symptomen van schizofrenie kan behandelen waar de gebruikelijke medicatie geen effect heeft. Behandelingen met CBD hebben, in tegenstelling tot antipsychotica, geen invloed op lichaamsgewicht of eetlust. CBD verbetert het cognitieve vermogen in meerdere preklinische modellen van cognitieve verzwakking, inbegrepen modellen van neuropsychiatrische (schizofrenie), neurodegeneratieve (Alzheimer), zenuwontsteking- (meningitis, bloedvergiftiging en cerebrale malaria) en neurologische stoornissen (hepatische encefalopathie en hersenischemie). De efficiëntie van CBD in het verbeteren van cognitie in schizofrenie is nog niet verklaard bij gebrek aan klinisch bewijs. Meer onderzoek is vereist [8].
In een Zwitserse studie met een beperkt aantal proefpersonen werd oraal Marinol toegediend. Marinol is pure synthetische THC, een kopie van de natuurlijke molecule, opgelost in sesamolie. Een kwart onder hen ontwikkelde psychotische reacties gedurende enkele uren na de toediening. Dit toont aan dat THC als monomolecule psychose kan veroorzaken [9].
Uit een studie van de universiteit van Keulen blijkt dan weer dat CBD psychopathische symptomen onderdrukt. De helft van de 42 deelnemende patiënten kreeg CBD, de andere helft kreeg Amisulpride. Na 4 weken werd bij beide een belangrijke verbetering in klinische symptomen vastgesteld, met veel minder bijwerkingen in de CBD groep. CBD verhindert ook de afbraak van anandamide. In de CBD groep werd een belangrijke toename van anandamide in het bloed waargenomen. Anandamide is een endocannabinoïde die een rol speelt in pijn, depressie, eetlust, geheugen en vruchtbaarheid [10].
Volgens twee Britse studies zou cannabisgebruik het risico op psychose kunnen verdubbelen (Dr. Theresa Moore) of minstens met een kwart doen toenemen (Dr. Matthew Hickman) [11]. Maar hoe een onderzoek ook verloopt, welke methoden er ook gebruikt worden, hoe de gegevens ook geïnterpreteerd worden, al die studies zijn ondergeschikt aan de simpele vaststelling dat een verhoogd cannabisgebruik niet heeft geleid tot een verhoging van het aantal gevallen van psychose en schizofrenie. In 2009 werd een belangrijke lange termijn studie afgerond. Het onderzoek liep van 1996 tot 2005 en omvatte de gegevens van bijna 600.000 patiënten, wat neerkomt op 2,3 procent van de Britse bevolking van 16 tot 44 jaar. In die periode steeg het cannabisgebruik sterk. Volgens de werkwijze van Moore en Hickman zou het aantal schizofreniepatiënten omgerekend 30 procent hoger moeten liggen dan tien jaar geleden. Er werd echter geen stijging waargenomen [12].
De meest recente schizofreniestudie met natuurlijke CBD komt ook uit Engeland. Daaruit blijkt dat cannabidiol de symptomen vermindert, het cognitieve vermogen verbetert, evenals het algemeen functioneren. Uit resultaten van een voorafgaande klinische studie bleek dat CBD superieur is aan Amisulpride in het verlichten van psychotische symptomen bij schizofreniepatiënten [13].
In het kort komt het erop neer dat de wetenschappelijke resultaten de anekdotische bewijsvoering in grote lijnen bevestigen.
JosNijsten2018
Referenties
[1] https://nl.wikipedia.org/wiki/Psychose
[2] http://blog-schizophrene.fr/2015/05/cannabidiol-cbd-substance-miracle/ –
https://www.blog-cannabis.com/2017/06/09/cbd-traitement-schizophrenie/ –
[3] NORML P. Armentano 2009 Oct;
[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2632492/
[5] Polydrug use, cannabis use, and psychosis-like symptoms’ verscheen in Human Psychopharmacology – Arendt et al. Arch Gen Psychiatry. 2008;65(11):1269-1274 – https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/482877?link=xref
[6] https://www.youtube.com/watch?v=ZJ32xLTKipg
[7] https://www.blog-cannabis.com/2017/06/09/cbd-traitement-schizophrenie/
[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27884751 – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28230072
[9] https://bmcpsychiatry.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-244X-5-17
[10] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3316151/
[11] https://research-information.bristol.ac.uk/en/publications/if-cannabis-caused-schizophreniahow-many-cannabis-users-may-need-to-be-prevented-in-order-to-prevent-one-case-of-schizophrenia-england-and-wales-calculations(20b54e10-dc2a-4a9c-b486-07dc369689ab)/export.html – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19832786 – http://bjp.rcpsych.org/content/193/5/357
[12] https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/482877 – http://www.thisisstaffordshire.co.uk/news/Schizophrenia-link-cannabis-denied/article-1288926-detail/article.html
[13] http://norml.org/news/2017/12/21/study-cbd-effective-as-adjunctive-therapy-for-psychosis – https://www.nature.com/articles/tp201215
>> Interessante video van RT, interview met Paul Armentano van NORML over psychose en cannabis (2015) https://www.youtube.com/watch?v=YgLefrt3KMw (Debunking the Latest Smear Campaign Against Marijuana – 7’39)
